سیدجواد اشکذری | شهرآرانیوز - یکم. مقاومت و پایداری عرصه گستردهای است که در دورانهای متفاوت بعد از انقلاب اسلامی قهرمانان بسیاری را در خود دیده، اما در عرصههای فرهنگی و هنری کمتر به آن پرداخته شده است. ادبیات داستانی به برکت انتشار کتابهای بسیار، در این وادی گامهای بیشتر و محکم تری برداشته و مشهد با وجود انتشاراتی، چون «ستاره ها» در این عرصه در کشور پیشرو است.
اما عرصههای تصویری و نمایشی که میتواند در ارائه چهرههای تأثیرگذار عرصه مقاومت (از انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گرفته تا مدافعان حریم حرم حضرت زینب (سلام ا... علیها) گامهای موفقی را بردارد، سهم ناچیزی برای به تصویرکشیدن زندگی دراماتیک قهرمانان بعد از انقلاب اسلامی دارد و تعداد آثارش به ۲۰ مورد هم نمیرسد. متأسفانه با همه تلاشهایی که در راستای به تصویرکشیدن قهرمانان مقاومت و پایداری شده، با توجه به وجود بسیار این قهرمانان، فیلم و سریالهای زیادی ساخته نشده است.
دوم. فیلمهای سینمایی «چ» از ابراهیم حاتمی کیا درباره شهیدچمران، «زیباتر از زندگی» از انسیه شاه حسینی درباره شهید سیدحسین علم الهدی، «شور شیرین» از جواد اردکانی درباره شهید کاوه، «شب واقعه» از شهرام اسدی درباره شهیددریاقلی سورانی، «بزرگ مرد کوچک» از صادق دقیقی درباره شهید بهنام محمدی، «تیرباران» از علی اصغر شادروان درباره شهید سیدعلی اندرزگو، «به کبودی یاس» از جواد اردکانی درباره شهیدعبدالحسین برونسی، «تک تیرانداز» از علی غفاری درباره شهید عبدالرسول زرین از آثار سینمایی است که به زندگی شهیدان میپردازد.
اما تلویزیون که مخاطب بیشتری دارد، به غیر از ساخت چند فیلم درباره بزرگانی همچون شهیدبابایی و شهیدکشوری، کمتر در این مسیر حرکتی داشته است و چندسالی است که فقط خبرهایی از ساخت سریالهایی برای سردارانی، چون شهید تهرانی مقدم، شهید صیادشیرازی، شهید شوشتری، شهید مجید شهریاری، شهید باهنر، شهید باکری و شهید حاج قاسم سلیمانی به گوشمان میخورد.
سوم. گاهی پی بردن به تناسب ۲ عدد، پیامهای دردناکی برایمان در پی دارد؛ تعداد شهیدان با تعداد آثاری که برای آنان تولید شده است. تعداد سرداران و قهرمان تأثیرگذار مشهدی (از انقلاب اسلامی تاکنون) با آثاری نمایشی و تصویری که در این راستا ساخته شده است. فقط تناسب عدد هزاران شهید مشهدی و خراسانی با تعداد بی توجهی و بی مدیریتی و برنامه ریزی هدایت شده هم خوانی دارد. چرا باید در ۴۳ سال بعد از انقلاب اسلامی، سهم مشهد ۲ فیلم درباره سرداران شهیدمان به کارگردانی جواد اردکانی، آن هم با بودجه کم و اندک و، اما واگرهای فراوان باشد؟
در عرصه فیلم سازی فقط نامی از شهیدان برونسی و کاوه میبینیم و در تئاتر مشهد هم اجرای ۲ تئاتر از سعید تشکری و عباس جانفدا به ترتیب از سردار شهیدصیادشیرازی و سردارشهید بابانظر مشاهده میشود. این سهم اندک هنرهای نمایشی و تصویری مشهد از به تصویرکشیدن ایثارگریهای سردارانش است.
چهارم. مجموعههای تلویزیونی شهید صیاد شیرازی و شهید شوشتری هم چند سالی است که با، اما و اگرهایی روبه رو شده است. سریال «شهیدصیادشیرازی» به تهیه کنندگی محمدرضا شفیعی در دستورکار قرار گرفته بود، اما درنهایت تهیه کننده از تولید انصراف داد و با یادآوری اینکه نزدیک ۱۰سال درگیر تحقیق و نگارش فیلم نامه سریال «شهیدصیادشیرازی» بوده و تاکنون ۳ بار فیلم نامه بر پایه نظرات دوباره نویسی شده است، درباره علت انصراف نوشت: «متأسفانه هماهنگی بین صداوسیما، ستاد کل نیروهای مسلح، ارتش و خانواده شهید برایمان تبدیل به آرزو شده! جالبه بگم تازه داریم بحث میکنیم که اصلا اولویت داره تولید این کار یا نه!»
همچنین مدت زیادی است که قرار است فیلم زندگی شهیدشوشتری به تهیه کنندگی ابراهیم اصغری ساخته شود. اصغری، هنرمند مشهدی، با تهیه کنندگی فیلمهای «شور شیرین»، «به کبودی یاس» و «تک تیرانداز» در این عرصه رکورددار است.
او ابتدا به سمت جواد اردکانی رفت تا فیلمی درباره شهید شوشتری بسازد، اما با مخالفت خانواده سردار روبه رو شد و پروژه در همان مرحله تحقیق و نگارش ماند تا اصغری این بار به سمت یک فیلم ساز مشهدی دیگر برود. او با احمد کاوری در مسیر ساخت فیلمی با محوریت نقش شهیدشوشتری در وحدت میان مردم شیعه و سنی استان سیستان وبلوچستان رفت، اما با بروز برخی مشکلات مالی، روند تولید این فیلم کند شد و تاکنون خبری از ساخت آن منتشر نشده است. این همه موجودی هنر مشهد درباره قهرمانان واقعی این مرزوبوم است.
پنجم. بهتر است به هم خوانی عدد فیلم سازان مطرح و برجسته و کاربلد شهرمان با آثاری که مدیران فرهنگی به آن بی توجه اند، توجه کنیم تا به درکی برسیم که پاگذاشتن در این عرصه محتوایی برای نسل نوجوان و جوان از الزامات فرهنگی بااهمیتی برخوردار است.
ما فیلم سازان بسیاری در این عرصه داریم؛ از جواد اردکانی، سعید سهیلی و احمد کاوری گرفته تا محسن اسماعیل زاده، هادی حاجتمند، مهدی خالقی و امیراطهر سهیلی که با حمایت از آنها میتوان در این عرصه گامهای بلندی برداشت. مدیریت فرهنگی مشهد جدا از حمایتهای مالی، باید اعتماد را در آنها ایجاد کند. چون ساخت پروژهای نمایشی درباره تاریخ دفاع مقدس و انقلاب اسلامی و زندگی قهرمانان آن، به دلیل حساسیتها مانند راه رفتن روی لبه تیغ است؛ بنابراین باید با همه این حساسیتها به سمت سینماگران متعهد و دغدغهمند مشهدی رفت.
ششم. همیشه چند سؤال وجود دارد که همواره در مهرماه و در سالگرد شهادت شهیدشوشتری به وجود میآید. چرا برای زندگی پرفرازونشیب با بار دراماتیک زندگی و رشادتهای شهیدشوشتری، اثری برای این سردار مشهدی ساخته نشده است؟ آیا خانواده این سردار حساسیت ساخت فیلم درخشانی را دارند که هنوز به فیلم سازی اعتماد نکرده اند یا حمایت مناسبی از فیلم سازی برای ساخت فیلم و به ویژه سریالی درخور شأن این سردار بزرگ وحدت نشده است؟
در ادامه بخوانید
نگاهی به فیلمهایی که با محوریت دلاوریهای شهدا و فرماندهان جنگ ساخته شدهاند